Wilde lijsterbes, die endemisch is in Europa, wordt tegenwoordig meer gekweekt als sierboom dan voor zijn hout of vruchten. Het is echter een boom met een aantal zeer interessante eigenschappen, vooral als het gaat om het planten van hagen.
Vroeger was de boom wijdverspreid aan de rand van bossen en in hagen, maar nu is hij vooral te vinden aan de rand van sparrenbossen en als sierboom in parken en tuinen. Het is een lid van de Rosaceae-familie, net als de kersenbomen (waartoe ook de kersenbomen behoren), het is ook een neef van de kersenboom en de knolbomen. Ze hebben allemaal de onderscheidende eigenschap dat ze mooie witte bloemen produceren (in hun natuurlijke staat) die uitgroeien tot rode vruchten die vaak te bitter of te zuur zijn voor ons, maar die bijzonder gewaardeerd worden door vogels.
Hoewel de siervariëteiten van de lijsterbes populair zijn in parken en tuinen, omdat hun rode, oranje of gele vruchten (afhankelijk van de kruising) de natuur tot het einde van de winter een zeer aangename kleur geven, heeft deze boom ook andere kwaliteiten.
Vroeger werd hij vaak gezien op het platteland, waar hij werd gebruikt om lijsters aan te trekken in de herfst. Tegenwoordig wordt hij minder gebruikt voor deze traditionele jacht, maar kan hij uiterst nuttig zijn op voor het behoud van de biodiversiteit. In de grote cyclus van de natuur is het namelijk noodzakelijk, zo niet essentieel, om de vogels van onze gematigde klimaten iets te eten te geven in de winter. Want we betreuren het verdwijnen van vogels, net zoals we ons zorgen maken over het verdwijnen van insecten.
Bij de vorming van hagen, die helaas grotendeels verdwenen zijn, maar die we helpen herplanten, is de wilde lijsterbes erg interessant. Klein en gedrongen vormt hij een opmerkelijk windscherm en vanwege de vruchten die hij produceert en zijn pluizige uiterlijk is hij de thuisbasis van een groot aantal vogels en knaagdieren, die net zo goed als boeren en tuinders als bondgenoten van boswachters moeten worden beschouwd.
De dode bladeren van de lijsterbes zijn ook een uitstekende meststof en spelen een actieve rol in het verrijken van de humus in de bodem.
Wilde lijsterbes geeft de voorkeur aan goed gedraineerde grond, maar is zeer tolerant en kan zich aanpassen aan een breed scala van bodems, waaronder zure, licht alkalische, zanderige, slibachtige of kleiachtige bodems. Hij verdraagt matig vochtige grond goed, maar het is beter om constant drassige grond te vermijden, want dat kan wortelrot veroorzaken.
De plant kan in de volle zon groeien en wordt daarom vaak gevonden aan de rand van bossen, maar hij kan ook in de halfschaduw groeien. Een zonnige standplaats zorgt voor een betere bloei en vruchtvorming.
Wilde lijsterbes is zeer winterhard en kan zeer lage wintertemperaturen verdragen, soms wel -40°C. Hij is goed aangepast aan koude gematigde klimaten en kan gemakkelijk late vorst verdragen.
Hij kan gevoelig zijn voor bepaalde ziekten, zoals roest, echte meeldauw en bacterievuur, maar is over het algemeen goed resistent. Een goede luchtcirculatie rond de boom kan deze problemen helpen voorkomen.
Het hout heeft een fijne, rechte, gelijkmatige nerf. De kleur varieert van lichtbruin tot rozebruin, met af en toe roodachtige tinten. Deze mooie kleur, in combinatie met de fijne nerf, geeft het een aantrekkelijk uiterlijk.
Lijsterbeshout is vrij dicht en hard. Deze hardheid maakt het bestand tegen slijtage, maar kan het ook wat moeilijker te bewerken maken. Het harde hout is veel gebruikt om klompen en spaken voor karrenwielen van te maken.
Hoewel het hout sterk is, is het niet erg bestand tegen rotten als het wordt blootgesteld aan vocht. Het wordt daarom voornamelijk gebruikt voor binnentoepassingen of voor voorwerpen die niet worden blootgesteld aan vochtige omstandigheden.
Tegenwoordig moet lijsterbes vooral gezien worden als een begeleidende soort, een boom die de biodiversiteit van bosecosystemen verrijkt.
De wilde lijsterbes wordt vaak beschouwd als een beschermende boom. In de Keltische traditie geloofde men dat de boom de kracht had om boze geesten en heksen af te weren. De takken van de wilde lijsterbes werden soms boven deuren of ramen gehangen om huizen te beschermen. Er werden ook amuletten gemaakt van de bessen of het hout om te beschermen tegen het kwaad.
De wilde lijsterbes wordt ook geassocieerd met vruchtbaarheid en voorspoed. Zijn rode bessen, die vogels aantrekken, symboliseren leven en overvloed. In sommige culturen wordt de boom beschouwd als een teken van geluk en een voorbode van een overvloedige oogst.
We willen iedereen de mogelijkheid geven om iets te doen voor de natuur en zo de wereld een stukje beter te maken. Dus word ook eigenaar van je eigen boom in een Europees bos en help zo de klimaatverandering tegen te gaan.
Let op, dit is een promotionele mededeling. Lees hier meer.
