Wat is het belang van duurzame bosbouw?
Leer meer over onze duurzame, PRO SILVA aanpak van bosbeheer en onze beloften omtrent bosbouw.
Bos van Pézarches; Seine-et-Marne, Frankrijk
Stap 1
Onze boswachters stellen samen met een expert een duurzaam bosbeheerplan op. Dit plan wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het CRPF (Centre régional de la Propriété forestière). We ontwikkelen deze plannen in nauwe samenwerking met regionale instanties zoals gemeenten, milieudiensten en andere betrokken organisaties. Ook houden we rekening met de input van omwonenden, boeren en andere belanghebbenden. Zo zorgen we ervoor dat het bos niet alleen ecologisch verantwoord is, maar ook aansluit bij de behoeften van de lokale gemeenschap.
Stap 2
Afhankelijk van het type verjonging worden de gekozen boomsoorten op een andere manier toegepast. Bij kunstmatige verjonging planten we de gewenste soorten zelf aan. Bij natuurlijke verjonging laten we de bomen spontaan opkomen, maar grijpen we in waar nodig om juist deze soorten te stimuleren. Zo pakken we een veelvoorkomend probleem aan: eeuwenlange menselijke invloed heeft in veel Europese bossen geleid tot weinig variatie in soorten. 75% van de bossen bestaat uit bomen van dezelfde leeftijd, en een derde uit slechts één soort. Zulke bossen zijn minder bestand tegen bosbranden, plagen en hebben een lagere capaciteit om CO₂ op te slaan.
Stap 3
We voeren elk jaar onderhoud uit rond jonge boompjes, zodat andere planten hun groei niet belemmeren. In oudere bossen doen we aan dunning: een selectieve kap waarbij sommige bomen worden weggehaald om licht en ruimte te geven aan andere. Zo blijft het bos gezond en gevarieerd. Deze aanpak sluit aan bij de Closer to Nature- en PRO SILVA-principes. Die zijn erop gericht om veerkrachtige bossen te creëren met een mix van boomsoorten die biodiversiteit bevorderen, beter bestand zijn tegen klimaatverandering én langdurige voordelen opleveren. Dat is volledig in lijn met de EU-bosstrategie en de doelen van de Green Deal.
Stap 4
Dunning gebeurt volgens de richtlijnen van het duurzame beheerplan, om de groei van toekomstige bomen te stimuleren. Als dunning goed wordt uitgevoerd, bevordert het de biodiversiteit. Door meer licht, water en voedingsstoffen beschikbaar te maken voor de overgebleven bomen, krijgen ook andere planten en struiken de kans om te groeien. Bovendien zorgt selectieve kap voor variatie in boomgrootte en -leeftijd – een belangrijke voorwaarde voor een gezond bos en goed functionerend ecosysteem.
Stap 5
Volgroeide bomen worden gekapt en verkocht als hout. De opbrengst gaat naar de eigenaar van de bomen. In een ongelijkvormig hoogbosbeheer blijven er altijd bomen staan, zodat de bodem bedekt blijft en niet wordt blootgesteld. Door bomen van verschillende leeftijden en groottes in het bos te behouden, blijft de bodem beschermd en krijgt natuurlijke verjonging voortdurend de ruimte.
Bij kaalkap worden alle bomen in één keer verwijderd. Dat heeft 3 grote gevolgen.
Bodemerosie
De door diepe wortels vastgehouden en verrijkte grond wordt plotseling blootgelegd. Zonder beschermend strooisel en toevoer van voedingsstoffen verliest deze grond aan kracht. Het water begint van de bodem af te stromen, die niet langer wordt belucht door wortels en micro-organismen. De veroorzaakte erosie maakt elke vorm van natuurlijke regeneratie of aanplant erg moeilijk. Pionierboomsoorten zijn weliswaar mogelijk, maar deze dragen niet bij aan de biodiversiteit en de houtproductie. Het duurt lang om een rijk ecosysteem te herstellen na het kappen.
Klimaatverandering
De bodem is één van de grootste koolstofputten van de planeet, naast oceanen en bossen. Als de bodem blootgesteld wordt door kaalkap, komt de CO2 die opgeslagen was in een klap vrij in de atmosfeer. De broeikasgassen die zo vrijkomen zijn één van de belangrijkste oorzaken van klimaatverandering.
Verzwakte biodiversiteit
Kaalkap zorgt voor een brute en verwoestende verstoring van het ecosysteem van een bos. Het haalt voor vogels, insecten, zoogdieren, schimmels en planten hun onderdak en voedsel weg. Dat maakt hun leven al snel onmogelijk. Ze hebben allemaal een stabiele omgeving nodig om te overleven en de sterke biodiversiteit te behouden die onze planeet zo hard nodig heeft.
Wij vermijden het gebruik van pesticiden of chemische producten. Onze jonge planten worden beschermd:
..door hekken die wij bouwen. Deze zijn niet bedoeld om langer te blijven staan dan de paar jaar die nodig zijn voor het versterken van de bomen en het weerstaan van aanvallen van groot wild. Deze hekken omringen de hele plantage. Maar het kunnen ook individuele beschermingen zijn, geïnstalleerd rond elke struik.
...door dode of droge heggen: een wirwar van dikke dode wortels en takken die een barrière vormen. Ze zijn afkomstig van het snoeihout na het uitdunnen of van takken die zijn gevallen door natuurlijk snoeien.
..door trico: een natuurlijk afweermiddel gemaakt van schapenvet. Dit vet wordt op de bomen aangebracht om herten te weren die anders graag van de jonge planten zouden eten.
Aangezien wij geen chemicaliën gebruiken, kunnen sommige jonge planten binnen een jaar na het planten afsterven. Daarom plannen wij altijd één of twee herbeplantingsfasen om de jonge planten die het niet hebben overleefd, te vervangen.
Laten we samenwerken om de bossen veerkrachtiger te maken en de biodiversiteit te beschermen. Dat kunnen we doen door middel van duurzaam bosbeheer!
Op wereldschaal slaan bossen jaarlijks ongeveer 8 miljard ton CO2 op. Onze wereldwijde uitstoot bedroeg echter ongeveer 40,6 miljard ton CO2 in 2022, een stijging van één procent ten opzichte van 2021. Hoewel bossen fungeren als koolstofputten, kan dit alleen de opwarming van de aarde niet stoppen. Daarom moeten we duurzaam bosbeheer combineren met een drastische vermindering van onze uitstoot.
80% van de terrestrische biodiversiteit is gehuisvest in bossen. Toch is volgens het Franse bureau voor biodiversiteit tussen 2013 en 2018 slechts 18% van de bosecosystemen goed bewaard gebleven. Hoewel de lokale rijkdom aan boomsoorten toeneemt, zijn er in Frankrijk nog steeds zwarte vlekken: meer dan de helft van de bosplanten, 17% van de bosvogels en 7% van de boszoogdieren zijn bedreigd. Bovendien zijn sommige boshabitats (alluviale bossen, veengebieden, enz.) er slecht aan toe. Het duurzame beheer van de bossen, met het oog op het behoud van de biodiversiteit, is dan ook een mondiale en nationale aangelegenheid.
De waarde van de totale houtoogst van de Franse bossen wordt geschat op bijna 3 miljard euro. Het bos produceert ook een groot aantal andere goederen die goed zijn voor enkele miljoenen euro's jaarlijkse verkoop: paddenstoelen, kastanjes, honing, aromatische planten, voedergewassen, kurk... De productie van hout, industrieel hout en energiehout is essentieel voor de ecologische overgang. Ons duurzaam bosbeheer maakt deel uit van deze dynamiek die economie en ecologie met elkaar samenbrengt.
Het Franse bos beslaat ongeveer een derde van het Franse grondgebied (17 miljoen hectare). Het is een reservoir van soortenrijkdom maar ook een plaats waar het bezoekers mogen komen. Het bos maakt deel uit van ons levend erfgoed. Het geeft vorm aan onze landschappen en onze geschiedenis. Over de hele wereld hebben mensen een sterke band met hun bossen. Het bos is ook een plek om mensen bewust te maken van de huidige klimaatverandering. Daarom zetten wij in sommige van onze bossen educatieve paden uit.
