Berk, of Betula pendula, is een lid van de Betulaceae-familie en staat in Europa bekend onder verschillende namen. Hij is algemeen bekend als ruwe berk of witte berk en soms als papierberk, zilverberk of treurberk. Deze soort is wijdverspreid in de gematigde wouden van het noordelijk halfrond. Hij is vooral geliefd vanwege de karakteristieke witte kleur van zijn schors en het lichte, buigzame hout.
De berk is een pioniersoort van groot ecologisch belang, die snel voedselarme, ongerepte gebieden koloniseert, zelfs na een brand. Het is vaak de eerste boomvorming wanneer heidegebieden worden ontgonnen of gekoloniseerd door bos. Dat zegt meteen alles over zijn rol in ecologische opvolging. De berk past zich aan verschillende grondsoorten aan, maar geeft de voorkeur aan goed gedraineerde, licht zure grond en groeit vaak in open omgevingen zoals open plekken in het bos en bosranden.
In een gematigd klimaat worden berken niet ouder dan 30 tot 40 jaar, maar in de noordelijke landen (Zweden, Finland, Rusland) kunnen ze 100 jaar of ouder worden.
De berk groeit op arme, kiezelhoudende grond en kan groeien op hoogtes tot 2000 meter en in arctische gebieden. Deze hoge, slanke boom, die tot 30 meter hoog kan worden, is snelgroeiend en zeer goed bestand tegen kou.
De berk plant zich voort door middel van kleine, onopvallende bloemen die bij elkaar staan. Mannelijke en vrouwelijke bloemen ontwikkelen zich aan dezelfde boom, waarbij de mannetjes naar beneden hangen en de vrouwtjes rechtop staan. Na bestuiving worden de vruchten, samara's genoemd, door de wind verspreid.
In het Paleolithicum gebruikten mensen berkenschors als lijm. Het werd gemaakt door droge destillatie van de bast. In Noord-Europa werd berkenbast in stroken geweven en gebruikt om schoenen van te maken. In Rusland werd het ook gebruikt als schrijfoppervlak.
Omdat het snel brandt zonder te heet te worden en weinig as achterlaat, werd het graag gebruikt door bakkers. Zij noemden het zelfs bakkershout.
De berk staat ook hoog aangeschreven in de alternatieve geneeskunde. Het sap heeft geweldige regeneratieve eigenschappen. Van de bast en bladeren kan kruidenthee worden gemaakt. De bast heeft ontstekingsremmende, infectiewerende, antibacteriële en pijnstillende eigenschappen. Een aftreksel van de bladeren werkt ook goed en is gemakkelijker te verkrijgen. Het heeft ook een aanzienlijk vochtafdrijvend effect.
Berkensap, verkregen door afkooksel van bladeren of schors, is rijk aan vitamine C en sporenelementen. Veel apotheken en biologische winkels verkopen het tegenwoordig. Je kunt ook berkenwater en -sap oogsten van de boom in de vroege lente. Deze zeer modieuze, meer geconcentreerde drank is een uitstekend reinigingsmiddel en laxeermiddel dat het lichaam ontdoet van gifstoffen. Het is bijvoorbeeld ideaal voor de behandeling van acne. Het reinigt ook de galblaas en lever, twee van de belangrijkste vergaarbakken van emoties, vooral woede en prikkelbaarheid.
In veel culturen symboliseert de berkenboom vernieuwing en zuivering. In Oost-Europa wordt hij bijvoorbeeld vaak geassocieerd met lenterituelen en volkstradities. De boom werd ooit vereerd door inheemse Amerikaanse en Scandinavische volkeren en in Rusland wordt hij gevierd als de nationale boom. Hij staat symbool voor wijsheid, zuivering en wedergeboorte. Het is de levensboom.
We willen iedereen de mogelijkheid geven om iets te doen voor de natuur en zo de wereld een stukje beter te maken. Dus word ook eigenaar van je eigen boom in een Europees bos en help zo de klimaatverandering tegen te gaan.
Let op, dit is een promotionele mededeling. Lees hier meer.
