De ondersoort pinus nigra nigricans austriaca, oorspronkelijk afkomstig uit Oostenrijk en de Balkan, is geïntroduceerd in een groot deel van Europa en de Verenigde Staten.
Het hout van deze resistente, harsachtige soort heeft goede mechanische eigenschappen. Het wordt vooral gebruikt als timmerhout. De zwarte den verdraagt verschillende grondsoorten en helpt bij de herbebossing van bergachtige gebieden. Het is ook een alternatief voor de spar, die op grote schaal werd aangeplant in Oost-Frankrijk en ten prooi viel aan een schorskeverepidemie. We zetten zwarte dennen in bij onze herbebossing van het Montplonne-bos in Frankrijk.
De zwarte den is een nomadische, post-pioniersoort, wat betekent dat hij fotofiel is (hij heeft veel licht nodig) en verschijnt in plantensuccessies na pioniersoorten. Dat hij nomadisch is, betekent dat hij onder bepaalde omstandigheden een rol kan spelen als pioniersoort.
De zaailingen van deze lichtminnende soort kunnen echter wel wat schaduw verdragen. De zwarte den is bestand tegen koude, droogte (zowel lucht als bodem), wind en luchtvervuiling.
Hij verdraagt kalkhoudende (en/of magnesische), mergelige, droge grond en compacte klei. Hij heeft een sterk wortelstelsel, zelfs in ondiepe grond.
Hij is geschikt voor schaduwrijke eikenbossen en thermofiele beukenbossen. Hij zou kunnen worden uitgezet in een gebied met steeneik, maar hij is gevoelig voor processierupsen.
Hij wordt vaak gebruikt om kalkrijke braakliggende terreinen in het heuvelachtige noordoosten van Frankrijk opnieuw te beplanten. Als pionierssoort is de zwarte den veel gebruikt voor het herstel van berggebieden, vooral in de zuidelijke Alpen in gebieden met donzige eik, de grove den en de beuk.
Zwart grenen is een harsachtig hout dat wordt ingezet voor producten met goede mechanische eigenschappen, bijvoorbeeld voor timmerhout en zaagwerk. Het is een goede houtsoort voor het maken van papierpulp. Hoewel gevoelig voor de aanmaak van overvloedige knoesten, kan goede bosbouw dit verminderen.
De naam van de den komt van het Keltische "pen", wat "het hoofd, de top, de punt" betekent. Deze boom symboliseert het ontwaken, het bewustzijn van het zijn. In het Verre Oosten is de den ook een symbool van onsterfelijkheid.
